Świadectwo energetyczne to dokument, który określa zapotrzebowanie budynku na energię i jest obowiązkowy przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości. Od kwietnia 2023 roku jego posiadanie jest wymagane w przypadku większości transakcji dotyczących nieruchomości. Koszt sporządzenia świadectwa energetycznego ponosi zazwyczaj właściciel nieruchomości, jednak w praktyce pojawiają się pytania o możliwość przerzucenia tego wydatku na stronę kupującą. W artykule wyjaśnimy, kto faktycznie powinien pokryć koszt świadectwa energetycznego i jakie są w tym zakresie regulacje prawne.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, koszt sporządzenia świadectwa energetycznego spoczywa na właścicielu nieruchomości, czyli na osobie sprzedającej lub wynajmującej. Obowiązek ten wynika z ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. W praktyce oznacza to, że sprzedający lub wynajmujący musi zapewnić świadectwo jeszcze przed podpisaniem umowy sprzedaży lub najmu. Niezapewnienie tego dokumentu może skutkować nałożeniem kary finansowej, a dodatkowo kupujący lub najemca może domagać się obniżenia ceny lub nawet unieważnienia umowy.
Z formalnego punktu widzenia, koszt świadectwa energetycznego powinien pokryć sprzedający, ale w praktyce istnieje możliwość przerzucenia tego wydatku na kupującego w ramach negocjacji cenowych. Przykładowo, sprzedający może zaproponować obniżenie ceny nieruchomości o wartość świadectwa energetycznego lub włączyć ten koszt w końcowe rozliczenie transakcji. Ważne jest, aby takie ustalenia zostały jasno zapisane w umowie sprzedaży, aby uniknąć nieporozumień i ewentualnych roszczeń. W niektórych przypadkach kupujący sam może złożyć propozycję pokrycia kosztów świadectwa w zamian za korzystniejsze warunki zakupu.
Proces uzyskania świadectwa energetycznego obejmuje kilka kluczowych kroków:
1. Wybór uprawnionego specjalisty – świadectwo energetyczne może sporządzić jedynie osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia nadane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
2. Przeprowadzenie audytu nieruchomości – rzeczoznawca dokonuje analizy budynku, uwzględniając jego powierzchnię, konstrukcję, instalacje grzewcze i wentylacyjne oraz izolację termiczną.
3. Sporządzenie dokumentu – na podstawie zebranych danych rzeczoznawca opracowuje świadectwo energetyczne, w którym określa m.in. roczne zapotrzebowanie na energię oraz klasę energetyczną budynku.
4. Przekazanie dokumentu – gotowe świadectwo jest przekazywane właścicielowi nieruchomości, który ma obowiązek przedłożyć je kupującemu lub najemcy przed podpisaniem umowy.
Koszt świadectwa energetycznego wynosi zazwyczaj od 300 do 800 zł, w zależności od wielkości i rodzaju nieruchomości. W przypadku bardziej skomplikowanych budynków cena ta może wzrosnąć.
Brak świadectwa energetycznego przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Przede wszystkim:
Dlatego kluczowe jest, aby świadectwo energetyczne było sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami i przekazane drugiej stronie na etapie finalizowania transakcji.
Dobra klasa energetyczna budynku może podnieść jego wartość na rynku nieruchomości. Nieruchomości o niskim zapotrzebowaniu na energię cieszą się większym zainteresowaniem, ponieważ oznaczają niższe koszty utrzymania i eksploatacji. Kupujący coraz częściej zwracają uwagę na świadectwo energetyczne jako czynnik decydujący o wyborze nieruchomości.
Koszt sporządzenia świadectwa energetycznego zależy od rodzaju nieruchomości oraz jej powierzchni. Dla mieszkań o powierzchni do 50 m² koszt wynosi zazwyczaj od 300 do 400 zł. W przypadku większych mieszkań, o powierzchni od 50 do 100 m², cena świadectwa energetycznego waha się między 400 a 600 zł.
Właściciele domów jednorodzinnych muszą liczyć się z wyższymi kosztami – dla budynków o powierzchni do 150 m² cena wynosi 500–800 zł, natomiast dla większych domów (150–300 m²) koszt może sięgnąć nawet 1500 zł. W przypadku lokali użytkowych świadectwo energetyczne kosztuje zazwyczaj od 500 do 1000 zł.
Cena może być wyższa w przypadku budynków o skomplikowanej konstrukcji lub starszych, wymagających bardziej szczegółowej analizy energetycznej.
Koszt świadectwa energetycznego jest formalnie obciążeniem dla sprzedającego, jednak w praktyce istnieje możliwość przerzucenia go na kupującego w drodze negocjacji. Kluczowe jest, aby warunki te były jasno określone w umowie sprzedaży, aby uniknąć nieporozumień. Proces sporządzenia świadectwa energetycznego wymaga zaangażowania uprawnionego specjalisty i wiąże się z określonymi kosztami, które zależą od wielkości i charakterystyki budynku. Brak świadectwa może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, dlatego warto zadbać o jego sporządzenie na etapie planowania sprzedaży lub wynajmu.