Posiadanie świadectwa energetycznego dla budynku zabytkowego to nie tylko kwestia formalna, ale również sposób na ocenę efektywności energetycznej nieruchomości. Właściciele zabytków często spotykają się z trudnościami wynikającymi z ograniczeń konserwatorskich, które mogą wpływać na możliwość przeprowadzania prac termomodernizacyjnych. Właśnie dlatego proces uzyskania świadectwa energetycznego dla obiektu zabytkowego rządzi się odrębnymi zasadami niż w przypadku budynków współczesnych. W artykule znajdziesz praktyczne wskazówki dotyczące uzyskania świadectwa energetycznego oraz tego, jak przygotować się do całego procesu.
Świadectwo energetyczne to dokument, który określa zapotrzebowanie budynku na energię w odniesieniu do jego ogrzewania, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz wentylacji. Jest to rodzaj „etykiety energetycznej”, która pomaga określić, jak efektywnie budynek zużywa energię. W przypadku budynków zabytkowych uzyskanie świadectwa energetycznego jest często trudniejsze ze względu na konieczność zachowania oryginalnych elementów architektonicznych i zgodności z wytycznymi konserwatorskimi.
Nie wszystkie budynki podlegają obowiązkowi posiadania świadectwa energetycznego. Zgodnie z treścią art. 3 pkt 3 Ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, istnieje kilka wyjątków, które zwalniają właścicieli i zarządców z konieczności uzyskania tego dokumentu.
Zwolnienie to dotyczy m.in. budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych ochroną konserwatorską na mocy przepisów o ochronie zabytków. Ponadto, świadectwo energetyczne nie jest wymagane dla budynków używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej, budynków przemysłowych i gospodarczych, które nie są wyposażone w instalacje zużywające energię (z wyjątkiem oświetlenia wbudowanego), budynków mieszkalnych użytkowanych krócej niż 4 miesiące w ciągu roku oraz budynków wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m².
Zwolnione z obowiązku są także gospodarstwa rolne, których wskaźnik EP (roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną) nie przekracza 50 kWh/m² rocznie. Oznacza to, że większość budynków musi posiadać świadectwo energetyczne, jednak w przypadku obiektów zabytkowych nie jest to wymóg konieczny.
Proces uzyskania świadectwa energetycznego dla budynku zabytkowego wygląda nieco inaczej niż w przypadku zwykłych budynków:
Po uzyskaniu świadectwa możesz zdecydować się na prace modernizacyjne, o ile będą one zgodne z zaleceniami konserwatora zabytków.
Koszt uzyskania świadectwa energetycznego dla budynku zabytkowego zależy od kilku czynników, takich jak powierzchnia budynku, stopień skomplikowania konstrukcji oraz konieczność dostosowania do zaleceń konserwatora. Zazwyczaj ceny wahają się od 400 do 1000 zł. Proces przygotowania świadectwa może trwać od 7 do 14 dni. Warto jednak przygotować się na dłuższy czas oczekiwania, jeśli budynek wymaga dodatkowych analiz konserwatorskich.
Posiadanie świadectwa energetycznego dla budynku zabytkowego może podnieść jego wartość rynkową, zwłaszcza jeśli budynek został poddany modernizacji. Inwestorzy coraz częściej zwracają uwagę na koszty eksploatacji, a efektywność energetyczna budynku wpływa na jego atrakcyjność na rynku nieruchomości. Poprawa parametrów energetycznych poprzez wymianę systemu grzewczego czy instalację nowoczesnych okien (zgodnych z wytycznymi konserwatorskimi) może skutkować znacznym obniżeniem kosztów użytkowania.
Tak, właściciele budynków zabytkowych mogą ubiegać się o dofinansowanie z programów takich, jak Fundusz Termomodernizacji i Remontów czy Program Ochrony Zabytków. Niektóre samorządy oferują również lokalne programy wsparcia dla właścicieli obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Uzyskanie świadectwa energetycznego może być jednym z warunków przyznania takiego dofinansowania.
Uzyskanie świadectwa energetycznego dla budynku zabytkowego jest bardziej skomplikowane niż w przypadku budynków współczesnych, ze względu na ograniczenia konserwatorskie. Kluczowe jest sprawdzenie statusu budynku, wybór doświadczonego audytora i przeprowadzenie audytu zgodnie z wytycznymi konserwatora. Choć proces może być czasochłonny, posiadanie świadectwa energetycznego może znacząco podnieść wartość rynkową nieruchomości i obniżyć koszty jej eksploatacji.